ਕਰਤਾ ਮਹਾਂਨ ਕੌਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ‘ਮੁਕਤਿਆਂ’ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸੁਨਿਹਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਅੰਕਤ ਹਨ। ਪਹਿਲੀਵਾਰ ਪੰਜਾਂ ਪਿਆਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀ ਦਾਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਦੂਸਰੀਵਾਰ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਗੜ੍ਹੀ ‘ਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਚਾਲੀ ਸਿੰਘ ਤੇ ਤੀਸਰੀਵਾਰ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਿੰਘ ਮੁਕਤਿਆਂ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ।

ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਡੰਕਾ ਵੱਜਦਾ ਹੈ। ਸਕਾਚ ਵਿਸਕੀ ਕਰਕੇ ਤਾਂ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਹੀ, ਸਗੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਇਮਾਰਤਸਾਜੀ, ਕੁਦਰਤੀ ਸੁਹੱਪਣ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਿਲਾਪੜੇਪਣ ਕਰਕੇ ਵੀ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਾਲੀ ਫਲਾਈਟ ਜਾਣੀਕਿ ਹਵਾਈ ਸਫਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੀਰਤੀਮਾਨ ਵੀ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰ ਪਟਨਾ ਜਿਸ ਦਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਾਂ ਪਾਟਲੀਪੁਤਰ ਸੀ ਵਿੱਚ 22 ਦਸੰਬਰ ਸੰਨ 1666 ਈ. ਪੋਹ ਸੁਦੀ ਸਤਵੀਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੌਵੇਂ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਸਨ ਅਤੇ ਦਾਦਾ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਸਨ।ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਸੀ।ਬਾਲ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਇ ਪੰਜ ਛੇ ਸਾਲ ਪਟਨਾ ਰਹੇ।

ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਉਦਾਹਰਣ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਨਹੀ ਮਿਲੇਗੀ, ਜਿਹੋ ਜਿਹੀ ਲੋਕ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਬਾਨੀ, ਪੰਚ ਪ੍ਰਧਾਨੀ ਪ੍ਰਥਾ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ,ਸਿੱਖ ਕੌਂਮ ਦੇ ਸੰਪੂਰਨ ਸਿਰਜਕ, ਸਰਬੰਸਦਾਨੀ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਅਦਾਰਾ ‘ਦੇਸ ਪ੍ਰਦੇਸ’ ਸਰਬਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਸ਼ੁਭਚਿੰਤਕ-ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹਾਂ, ਆਰਜੂ ਹੈ ਸਭਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਉੱਨਤੀਆਂ ਤੇ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝਾ ਸਮਾਜ ਲਈ ਕੁੱਝ ਲੋਚਨਾ ਨਾਲ ਨਿਵਾਜਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਸਭਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਆਦੇਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਧੜੇ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਅਕੀਦੇ ਵੀ ਬਣਦੇ ਨੇ।

ਤੇਰਾ ਦਿਲ ਜਾਂ ਮੇਰਾ ਦਿਲ।
ਦਿਲ ਲਈ ਹੈ ਬਥੇਰਾ ਦਿਲ।
ਲੋਕੀ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ,
ਮਹਿਲੋਂ ਹੈ ਉਚੇਰਾ ਦਿਲ।

ਸਰਕਾਰੀ ਮਹਿਕਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਸੜੀਅਲ ਅਫਸਰ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਘਟੀਆ ਵਿਹਾਰ ਕਾਰਨ ਅੱਕੇ ਸੜੇ ਅਧੀਨ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਤੋਂ ਵਾਰ ਵਾਰ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਝੇ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਅਫਸਰ ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਤੱਕ ਤੋਂ ਕੁੱਟ ਖਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਇੱਕ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਐਸ.ਐਸ.ਪੀ. ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਉ ਬਹੁਤ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਗਰਲ ਫਰੈਂਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਨੂੰ ਗੰਦੀਆਂ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਕੱਢ ਰਿਹਾ ਸੀ।

ਦਰਦਮੰਦਾਂ ਦੀ ਆਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ।
ਕਈ ਵਿਸਮਣਾ ਸਾਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ।
ਰਸਮੀ ਹੀ ਹੁਣ ਹੋਏ ਰਿਸ਼ਤੇ,
ਮਿਲਣਾ ਵਰ੍ਹੇ ਛਮਾਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ